Het laatste nieuws

23 okt Duinwijck, Vlieland – gasvrij in 2021

38 Woningen in de Duinwijck op Vlieland gaan aardgasvrij gemaakt worden op een hele bijzondere manier. Urgenda is al jaren actief op de Waddeneilanden en hielp bij het realiseren van een bijzondere samenwerken tussen allerlei partijen van de gemeente en bewoners tot Nuon. Dankzij subsidie voor Aardgasvrije Wijken en Innovatieve Aanpakken gaat het project door. In de winter van 2020/21 zal de wijk verwarmd worden met behulp van water dat warm gemaakt is met de zon en vervolgens onder de grond goed geïsoleerd wordt opgeslagen. Het water verzamelt in de zomer zoveel warmte, dat de wijk er de hele winter mee door kan, met behulp van collectieve warmtepompen en wat minimale aanpassingen in huis. Een mooi voorbeeld van een innovatieve oplossing.

Vroeger werd Vlieland verwarmd door koelwater van dieselgeneratoren. Toen die verdwenen en Vlieland aangesloten werd op het stroomnet bleven delen van het eiland zonder verwarming achter. Er was wel een warmtenet, maar geen warmtebron. Voor de 38 huizen in de wijk Duinwijck werd de leemte opgevuld met twee grote gasketels, die zorgen dat er een netwerk is dat op hoge temperatuur draait. NUON wil al een aantal jaren van dit niet-duurzame net af, maar hoe? Medio 2016 werd Urgenda gevraagd om advies. Sindsdien is de bal gaan rollen. Waar in eerste instantie de vraag was wie het ouderwetse net van NUON zou kopen, wordt er inmiddels onderzocht hoe maar liefst 3 wijken op innovatieve wijze van het gas af gehaald kunnen worden in samenwerking met NUON.

Netjes overdragen

In 2016 begonnen de gevolgen van het Akkoord van Parijs door te dringen. De Vereniging Nederlandse Gemeenten was op zoek naar methoden en technieken om hele wijken te verduurzamen. Vlieland kreeg procesgeld van het programma ‘Innovatieve Aanpakken’ om beter te onderzoeken wat een goede manier zou zijn om het net te verduurzamen. Samen met Greenvis, een raadgevend bureau op warmte gebied en met NUON, wordt een duurzame oplossing gevonden.

Modulerende moderne ketels

Met het geld uit het ‘Innovatieve Aanpakken’ programma wordt vastgesteld dat de woningen met veel minder warmte toekunnen omdat ze goed geïsoleerd blijken te zijn. Dat vermindert de gasvraag aanzienlijk. Ook besluiten de bewoners dat het niet meer van deze tijd is dat water uit het net direct (inclusief alle vervuiling van twee decennia) nog door de woningen stroomt. Zo komt men uit op een verminderde warmtevraag, een stookhuis dichter bij het warmtenet en een stookhuis met een cascade van modulerende moderne ketels.

Waterzak in plaats van gas

Maar Urgenda zou Urgenda niet zijn als er niet ook actief naar een gasvrije oplossing werd gezocht! Hoe zouden we helemaal gasvrij kunnen worden met behoud van comfort en met veilig warm tapwater in een beheerconstructie waar de bewoners zelf belang bij het net zouden kunnen hebben?

Voor de wijk worden twee methoden ontworpen om de wijk gasvrij te maken. Een van de manieren is heel vernieuwend: ondergrondse wateropslag. Een grote goed geïsoleerde zak gevuld met water wordt in de zomer verwarmd met zonne-energie, opdat de wijk daar de hele winter mee door kan.

Gasloos in zicht!

Terwijl NUON een moeder-warmtenet oplevert in september 2019, wordt er ook gewerkt aan een ondergrondse wateropslag die in de winter van 2020 op 2021 de woningen gasvrij van warmte kan voorzien. Het net van NUON zorgt voor een vangnet en daarmee draagvlak bij de bewoners. Als deze proef goed blijkt te werken, hoeft er wellicht in de toekomst op andere plekken geen vangnet meer te zijn.

De ervaring en kennis van de bewoners wordt meegenomen in de volgende fase. En kan als voorbeeldproject dienen voor het gasvrij maken van andere wijken. Inmiddels wordt bekeken of nog twee hele wijken van het gas af gehaald kunnen worden op Vlieland.