7-10 mei 2019

De Regiotour door Gelderland van 7-10 mei had een voor Urgenda nieuw thema, namelijk biodiversiteit. Urgenda zet zich al jaren in voor de versnelling van de energietransitie om klimaatverandering tegen te gaan. We zoeken hierbij steeds meer naar integrale oplossingen, die zowel het klimaat als de biodiversiteit dienen.

Terugblik

We zagen vele hoopvolle en inspirerende projecten. Hieronder per dag een aantal leerpunten en filmpjes. U bent welkom deze verder te verspreiden. We horen graag uw mening en of u kunt helpen met bijvoorbeeld het opschalen ervan.

Dag 1

Heemraad Dirk-Siert Schoonman laat ons het experiment van Waterschap Vallei & Veluwe bij de Leuvense beek zien: als je de natuur haar werk doen, leidt dat tot prachtige resultaten. De waterkant wordt natuurlijker en geeft meer ruimte aan dieren. Bosexpert Jaap Kuper vertelt ons in het Kroondomein het Loo over het belang van dode oude bomen voor insecten, zoogdieren en spechten. Grootste leerpunt: duurzaam bosbeheer zonder kaalkap is niet alleen beter voor de biodiversiteit maar ook lucratiever. In het mini-wolven college leren we van Jeanette Hulshof van wolf-fencing dat wolven schuw zijn en hoe je ze herkent en weghoudt bij schapen. Kijk voor een samenvatting van de dag hier.

Samen met andere gezinnen een boer inhuren en biologisch voedsel verbouwen. Dat gaan ze doen bij de kersverse boerderij de Groote Modderkolk – de tweede Herenboerderij in Nederland. Gezinnen kunnen zich nog aanmelden. Bekijk het filmpje hier.

Tijdens het avonddebat over duurzaam bosbeheer zijn de experts het over twee dingen roerend eens: oude dode bomen zijn van levensbelang en we hebben meer bos nodig. Lees het verslag van de avond.

De avond eindigt met MottenSpotten met de Vlinderstichting: wist je dat Nederland 60 soorten dagvlinders telt en 2300 soorten nachtvlinders?

Dag 2

De Fruitproeverij in gemeente Buren doet aan permacultuur: een hoop bouwpuin wordt een kruidentuin, een hoop takken wordt een drukbezocht insectenhotel. Het Betuws Wijndomein werkt met robuuste druivensoorten waardoor veel minder bestrijdingsmiddelen nodig zijn. Tussen de ranken staan bloemenstroken. De Fruitmotor geeft restappels waarde door er cider van te maken. Betuwse boer Matthijs van Ecoboerderij de Haan verdient meer naarmate hij minder koeien houdt. Dat kan dus ook! Hierbij een videoverslag van de ochtend.

Operatie Steenbreek – tegel eruit, plant erin – heeft zichzelf vorig jaar overtroffen door in Nijmegen in plaats van  het gestelde doel van 80.000 stoeptegels zelfs 190.000 stoeptegels te vervangen voor groen. Met hulp van NL Bloeit en Kiemkracht 64. Een tip voor alle gemeenten! Het voedselbos Novio in Nijmegen levert nu nog niet veel op, maar na een paar jaar kan je met een hectare voedselbos tien keer meer verdienen dan met een hectare mais. En in de Ooijpolder is 30 km aan natuurverbindingen aangelegd op landbouwgrond en met groot succes. Van Jaap Dirkmaat leren we de succesfactor: lange termijn samenwerking met boeren. Bekijk hier de video.

’s Avonds is de Bos Battle avond: 14 kandidaten presenteren mooie plannen voor nieuwe natuur, van pellets van herfstblad, gemeente Scherpenzeel die 2 hectare aan bijenlint aanlegt, tot burgers die een hectare bos gaan realiseren tot Engie die zonnepanelen gaat combineren met tuinbouw. De jury kiest voor de Stichting Voedselbosbouw. Hun ambitie is om voor 2025 maar liefst 150 hectare voedselbos te realiseren: dé manier om op landbouwgrond meer bos én meer biodiversiteit te krijgen. Kijk hier voor een verslag van de avond en hier voor meer informatie. Naast Voedselbossen biedt ook het plan voor bermbeheer van gemeente Berkelland voor landelijke opschaling.

Dag 3

Bij HOPE XXL worden we hoopvol door het jeugdig enthousiasme van een groep jongeren die tot doel heeft om met Tr8 projecten het welzijn van de hele wereld naar een 8 te krijgen.

Schone poep is onmisbaar voor insecten! Dat zien we in de natuurgebied t Loo en is de boodschap van vandaag, uitgedragen door wetenschapper Jelmer Buis en Jeroen Helmer van ARK en biologische-dynamische boeren Piet Schagen van boerderij Dennenkamp en boer Gerjo Koskamp van boerderij Ruimzicht. Deze laatste twee boeren geven de natuur alle ruimte op hun bedrijf. Landschapsbeheer Gelderland verzorgt een leefomgeving voor wilde bijen bij Dennenkamp. Bekijk de videoboodschap.

Wereldwijd geroemde natuurarchitect Nico Wissing wil een gifvrije Achterhoek en geeft ons tuintips voor meer biodiversiteit. Kijk ze hier.

Dag 4

Van de Vlinderstichting en Tennet leren we dat enkel anders maaien al kan leiden tot 60% meer insecten. Tennet gaat dit bij alle 400+ stations doen. Een prachtvoorbeeld voor alle terreinbeheerders in Nederland!

Burgers kunnen ook natuur maken: De Binnenveldse Hooilanden is een prachtig nieuw natuurgebied dat ontstaat door samenwerking tussen burgers, boeren en Staatsbosbeheer met hulp van de provincie. Kijk hier.

WUR onderzoeker Thijs Fijen denkt meer opbrengst te kunnen krijgen uit zijn lupine planten door wilde hommels te laten bestuiven. Uiteindelijk leidt dat hopelijk tot de vega-hommelburger! Kijk voor meer info.

De tour eindigt met de lancering maatregel 10, groene daken: want groene daken zorgen behalve voor meer biodiversiteit, schone lucht en gezondere mensen óók voor CO2 opslag. Ruim 50 organisaties, waaronder de Green Deal Groene Daken en de Rooftop Revolution op het natuurdak van NIOO-KNAW, het gebouw van onze kersverse voorzitter Louise Vet, bieden maatregel 10 aan. Kijk de film.

Met dank aan

De hele tour met elektrische auto’s is mede mogelijk gemaakt door Provincie Gelderland, Gemeente Buren, Waterschap Vallei & Veluwe, Gemeente Nijmegen, Opel Nederland en Friesland Lease.

Video's

In 2009 was Urgenda ook op regiotour in Gelderland

Van 20 tot en met 28 juni waren we te gast in Gelderland. Samen met de provincie reden we door de regio om op tal van plekken de voorbeeldrol van de overheid te laten zien. Wat doen provincie en gemeenten om de regio te verduurzamen en hoe dragen anderen (ondernemers, particulieren) daar aan bij?

In Gelderland bruist het van de duurzame initiatieven: duurzaam bouwen, innovatieve projecten, alternatieve energieopwekking, bedrijventerreinen, duurzame landbouw. In de tour bezoeken we de vier belangrijkste regio’s: Veluwe, Achterhoek, Rivierenland en Arnhem-Nijmegen. Urgenda werkt aan een actieplan om alle initiatieven aan elkaar te verbinden.

De Urgenda-karavaan van hybride auto’s trok dagelijks door de provincie. In de Urgenda-taxi vonden steeds gesprekjes plaats met mensen met duurzame ideeën, politici, beleidsmakers, bedrijven, particulieren. Deze en andere gesprekjes zijn gefilmd: zie rechts op deze pagina.

De Gelderlander maakte een Urgenda special rondom de Gelderland tour, klik hier voor de website van de krant. Eén van de artikelen betreft een interview met Jan Rotmans: Interview (pdf file).